Το Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2021 ολοκληρώθηκε διαδικτυακά το τελευταίο για αυτή τη χρονιά διήμερο σεμινάριο του Γίγνεσθαι με θέμα την Υπαρξιακή-Εξελικτική θεώρηση στην ψυχοθεραπεία με ομιλήτρια την κ. Ευγενία Γεωργαντά και την ενεργή συμμετοχή περισσότερων από 60 συμμετεχόντων. Μέσα από μια ευρεία αναδρομή στις ρίζες της εξελικτικής θεωρίας και με συχνές αναφορές στο έργο των Freud, Adler, Erikson, Rogers, Maslow, Bowlby, Yung, Yalom, Spinelli και άλλων σύγχρονων ψυχοθεραπευτών και στοχαστών, η κ. Γεωργαντά μίλησε για τις απαρχές των εξελικτικών θεωριών και τον τρόπο που πολλές από αυτές έχουν επηρεάσει και διαμορφώσει την προσωπική της οπτική για την ψυχοθεραπεία. Με γλυκό και φιλικό ύφος, γνώριμο στους περισσότερους ακροατές του σεμιναρίου, και με τη μοναδική απλότητα που την χαρακτηρίζει τοποθέτησε συχνά το προσωπικό βίωμα στις αναφορές της ξετυλίγοντας και περιγράφοντας την σημερινή προσωπική της σύνθεση προς μια προοπτική που συνδέει τα υπαρξιακά δεδομένα με την εξελικτική θεωρία και για το πως αυτή η Υπαρξιακή-Εξελικτική προσέγγιση συνδέεται με την ψυχοθεραπευτική διαδικασία.

Μέσα από το σεμινάριο δόθηκε η ευκαιρία στους συμμετέχοντες να διερευνήσουν και να φωτίσουν την αξία μιας υπαρξιακής-εξελικτικής προοπτικής στην ψυχοθεραπεία και τον τρόπο που μπορεί να συνδράμει στην ανάδυση τόσο των προσωπικών όσο και των οντολογικών δεδομένων της ύπαρξης. Από τις πρώτες στιγμές του σεμιναρίου η κ. Γεωργαντά προσκάλεσε τους συμμετέχοντες να αναρωτηθούν για την εγγενή ελευθερία του ανθρώπου, την ελεύθερη βούληση, την επιλογή της μοίρας, την ερριμμενότητα και το τυχαίο της ζωής και προσπάθησε να θέσει σε διάφορες στιγμές του διημέρου (το αναπάντητο ίσως για πολλούς) ερώτημα του αν τελικά είμαστε ελεύθεροι ή προκαθορισμένοι στον κόσμο. Στάθηκε δίνοντας μεγάλη σημασία στο πρόσταγμα του Nitsche και το «Amor Fati». Στο πως δηλαδή καλούμαστε (και μέσα στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία πολλές φορές) να αναγνωρίσουμε το πεπρωμένο μας όχι απλά υπομένοντάς το αλλά προχωρώντας βαθύτερα στο να αγαπήσουμε τα προσωπικά μας βιώματα, καθώς όπως τόνισε: «Η επίγνωση της προσωπικής μας ιστορίας, και του ριξίματός μας στη ζωή, μας παρέχει την δυνατότητα μεγαλύτερης συμφιλίωσης και αποδοχής με αυτό που πραγματικά είμαστε». Στη συνέχεια παρουσίασε τη δική της σύνθεση εξελικτικών και άλλων ψυχολογικών θεωριών, που ονομάζει DNA της ψυχής, ως μια προσπάθεια κατανόησης του τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος εν εξελίξη. Το ίδιο το DNA της ψυχής μπορεί να αναγνωστεί, είπε η κ. Γεωργαντά, και ως μια αλληγορία για την σημαντική επίπτωση των εμπειριών μας στη διαμόρφωση αυτού που είμαστε καθώς, όπως και στο βιολογικό DNA, τα βιώματα μας μοιάζουν να είναι “χαραγμένα” πάνω μας. Το παρουσίασε να έχει και αυτό την ελικοειδή μορφή του DNA καθώς η ανθρώπινη εξέλιξη δεν μοιάζει να είναι γραμμική αλλά σπειροειδής, αφού επεξεργαζόμαστε συνεχώς τα θέματά μας στη ζωή, σε μια εξελικτική πορεία που έχει δύο πόλους, με θετικές και αρνητικές εκβάσεις, ανάμεσα στους οποίους κινούμαστε και διαπραγματευόμαστε.

Προς το τέλος του σεμιναρίου, η κ. Γεωργαντά, μίλησε για τη σημασία της ψυχοθεραπείας ως επανορθωτική εμπειρία που στοχεύει στην αποκατάσταση της ασφάλειας και της εμπιστοσύνης του ατόμου. Με τη δημιουργία του πλαισίου (holding environment), μέσα από τη δημιουργία της ψυχοθεραπευτικής σχέσης και με την παρουσία μας ως ψυχοθεραπευτές μπορούμε, σημείωσε, να συναντήσουμε τον άλλο ως πρόσωπο, δείχνοντας το ειλικρινές μας ενδιαφέρον, σεβόμενοι την αυτονομία και την προσωπικότητά του, αποκαθιστώντας την ασφάλεια και την εμπιστοσύνη του, καθώς θα ξετυλίγει τον κόσμο του και ανοιγόμαστε μαζί του σε ένα τόπο κατανόησης και επαναδιαπραγμάτευσης. Τέλος, κλείνοντας το διήμερο σεμινάριο, αναφέρθηκε στην έννοια της «αυθεντικής ιστορικότητας» του Heidegger σύμφωνα με την οποία το Dasein είναι εγγενώς, δομικά ιστορικό, καθώς διαποτίζεται από την ιστορικότητα. Τη συνειδητοποίηση δηλαδή ότι όλοι μας είμαστε μέρος μιας ανθρώπινης κοινότητας που έχει παρελθόν και πως η ερριμμενότητά μας (Thrownness, που περιγραφικά σημαίνει: είμαι-εν-τω-κόσμο-με-τους-άλλους) μας παρέχει τις δυνατότητες από τις οποίες καλούμαστε να επιλέξουμε. Μέσα λοιπόν από την «απόφαση» αποδεχόμενοι δηλαδή τη θνητότητά μας και εν-εργο-ποιώντας τις επιλογές μας ζούμε αυθεντικά στη ροή του χρόνου. Όπως πολύ όμορφα συνόψισε η κ. Γεωργαντά: «Επιλέγοντας την μοίρα μας, ελευθερώνουμε τις δυνατότητες που βρίσκονται ήδη εκεί».